De geest van Jean Valjean

Deze tekst kan worden beschouwd als een fantastisch werk, een thriller of een sprookje. Het hangt allemaal af van ons leesraster. Een sociale roman, of een melodrama zonder muziek. Het is een drama met een populaire toon waarin wendingen zich opstapelen die niemand verwacht. Het is een moderne thriller, de spanning zal de lezer verrassen.
Antonio is een Italiaanse immigrant, hij is 30 jaar geleden in Frankrijk aangekomen, hij is ongeveer vijftig jaar oud. Het komt uit Mezzo, Zuid-Italië. Ze mist hem, haar hart is er nog steeds, Frankrijk is geen keuze, maar een noodzaak.
Hij woont in de buitenwijken van Parijs, in Montreuil, in Seine Saint-Denis. Hij werkt bij de riooldienst van de stad Parijs, arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd van zes maanden, hij telt ze niet meer mee. De afgelopen twintig jaar heeft hij de mijlpaal van veertig contracten bereikt.
Hij is ondanks zichzelf een held, hij heeft er niet de kwaliteiten voor, hij is een harteloos individu, hij toont empathie voor degenen die niets hebben. Hij is geen gespierde man zonder hersens.
Elke ochtend gaat hij met de metro naar Parijs, in het elfde arrondissement van Parijs. Het historische Parijs opent de deuren voor hem. De Faubourg Saint-Antoine, de Place de la Bastille, de Petite en Grande Roquette en de Boulevard de Ménilmontant behoren tot de wereld, deze plekken zijn verbonden met de geschiedenis. De bestorming van de Bastille symboliseert de val van de willekeur, de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.
Waar hij ook heen gaat, het verleden knipoogt naar hem, andere namen zetten de verwondering voort, de begraafplaats van Père Lachaise, Beaubourg, het moeras. Dit zijn emblematische plaatsen van de hoofdstad.
Maar het verhaal speelt zich ondergronds af. Het is de ondergrondse stad zonder Parijs van kakkerlakken, ratten, slechte geuren, de zon is afwezig, een bleek licht verlicht de muren. Jean Valjean stak er overheen. Hier hebben we het niet over het autovrij maken van de hoofdstad.
Bij zonsopgang ontmoet hij op de Square de la Roquette een dakloze, het is een vrouw, haar naam is Marcelle. Het leven aan de overkant van de straat heeft zijn glans vervaagd, het is een bloem die zijn schoonheid heeft verloren. Zijn doffe, lachloze gezicht wekt medelijden. Hij praat met haar over het verstrijken van de tijd. Hij legt zonder een woord te zeggen een brood naast haar neer en vertrekt.
Zijn taak bestaat uit toezicht houden, de leidingen repareren, de riolering onderhouden, de stank stoort hem, 's avonds haalt hij de lucht op, hij ademt. De Parijse lucht zorgt ervoor dat de nare geuren van deze ondergrondse stad verdreven worden. Elke keer dat hij afdaalt, spreekt hij over een afgrond.
Op een dag ziet hij een schaduw, hij overtuigt zichzelf ervan dat het de geest van Jean Valjean is. Victor Hugo schreef dat hij burgemeester van Montreuil was. De schaduw sleept met een poot, Jean Valjean ook.