Sự thay đổi của đất trời theo chu kỳ chuyển vận chung đã mang đến những thay đổi quanh ta, từ bầu trời, mặt đất cho đến thời tiết, cỏ cây hoa lá... Tất cả những điều đó đều là những yếu tố khách quan góp phần khoác lên cho mùa xuân một bộ áo mới mẻ, tươi trẻ và tràn đầy sức sống.

Những cái mới ấy luôn có công năng khơi dậy trong ta niềm hứng khởi, mang đến cho ta những hy vọng mới. Nhưng bản thân ta có thực sự đổi mới vươn lên hoàn thiện được hay không thì điều đó lại còn tùy thuộc vào những nhận thức của ta có được đúng thật hay không, cũng như ta có duy trì được sự nỗ lực kiên trì của chính bản thân mình hay không.

Nói cách khác, mùa xuân bao giờ cũng mang về những tia nắng xuân ấm áp cho vạn vật, nhưng trong lòng ta có được ngập tràn nắng xuân tươi sáng hay không thì điều đó còn tùy thuộc vào những nhận thức đúng đắn cũng như nỗ lực của chính ta. Nhận thức đúng là khởi đầu cho mọi hành vi và lời nói tốt đẹp, từ đó mang đến cho ta một đời sống hạnh phúc, an lành. Nhận thức sai lầm là nguyên nhân dẫn đến những hành vi và lời nói sai trái, xấu ác, gây hại cho bản thân và người khác, từ đó xô đẩy ta vào một cuộc sống khổ đau và tăm tối. Vì thế, khổ đau hay hạnh phúc đều do chính bản thân ta chọn lựa, trước hết là bằng sự điều chỉnh những nhận thức của mình cho đúng thật, và sau đó là nỗ lực thực hiện những điều tốt đẹp cho bản thân ta cũng như cho mọi người quanh ta.

Trong khi bàn luận đôi điều về xuân, chúng ta cũng đã điểm qua một vài vấn đề về nhận thức. Những gì được trình bày ở đây không phải là quan điểm riêng của người viết, mà đã được thận trọng viết ra dựa trên những lời dạy sáng suốt của đức Phật được ghi chép trong kinh điển. Với những ai đã sống và hành trì theo lời Phật dạy thì việc tin hiểu những lời dạy này có thể nói là một điều tất nhiên, cũng như người nếm nước biển và biết ngay trong đó có vị mặn. Nhưng đối với những ai lần đầu tiếp xúc với đạo Phật hoặc vẫn chưa tự mình chứng nghiệm giá trị của những lời Phật dạy, thì sự suy xét và nhận hiểu tất nhiên còn phải cần đến một thời gian nhất định. Và đây cũng chính là nỗi băn khoăn của người viết, vì trong sự diễn đạt chủ quan theo trình độ và khả năng hạn hẹp của riêng mình, e rằng đã không tránh khỏi ít nhiều sai sót và không truyền đạt được những lời dạy sáng suốt của đức Phật theo một cách hoàn hảo nhất